Aan het eind van de vorige blog is het al aangegeven. Deze keer een blog die meer is toegespitst op de inmiddels goedgekeurde Corporate Sustainability Reporting Directive ook wel bekend als CSRD. Over het algemeen heeft regelgeving die vanuit de overheid wordt geïnitieerd een negatieve connotatie. Het is lastig, verhoogt de kosten en wordt veelal dan ook als overbodig gezien. In deze blog gaan we in op het doel en het beoogd effect van de CSRD. Nadenken over de mogelijk diepere betekenis voor de huidige generatie en toekomstige generaties. Wat zou het grotere plaatje kunnen zijn en welke gevolgen heeft dit voor ons als maatschappij in het nu en voor later? Welke bijdrage zouden wij daarin kunnen leveren? Wat kan je dan doen om deze bijdrage concreet in te vullen?
Het plaatje
Wie de afgelopen weken het nieuws gevolgd heeft, kan er bijna niet aan voorbijgegaan zijn. Onverwachte weersomstandigheden in gebieden waar je het enerzijds wel en tegelijkertijd niet verwacht. Velen trekken in de vakantieperiode naar Zuid-Europa om voor korte of langere tijd te genieten van het mooie weer, culturele bezienswaardigheden of andere redenen. Toch was het op sommige plaatsen dit jaar anders dan verwacht. Temperaturen boven de 50 graden, hogere zeewatertemperaturen, bosbranden, zware regenval, modderlawines bepaalden voor een tijd het nieuws. Vakantiegangers die moesten vluchten voor vuur of water of waarvan auto’s en caravans gerepatrieerd moeten worden omdat beschadiging door grote hagelstenen terugreizen onmogelijk maken.
Onderzoek van het wetenschappelijk klimaatbureau van de Verenigde Naties laat zien dat de gemiddelde temperaturen wereldwijd stijgen. Ook dit jaar zijn dit jaar in Spanje, Italië, Griekenland en Turkije opnieuw hitterecords gebroken. Het laatstgenoemde land ligt op 500 kilometer afstand van Oekraïne, de graanschuur van de wereld, waar de laatste tijd grote zorgen zijn in verband met de moeizame export van graan in verband met de oorlog. Welke impact zou het hebben voor toekomstige generaties en de nog steeds groeiende wereldbevolking als door de steeds hogere temperaturen de graanopbrengsten afnemen?
Wil ik nu een direct verband leggen tussen klimaat en wat er de afgelopen weken is gebeurd? Zeker niet, daar is wetenschappelijk onderzoek voor nodig, alleen kan je je wel afvragen hoe deze ontwikkelingen zich verhouden tot onze omgang met natuur en de inzet van (natuurlijke) grondstoffen. Misschien kan de CSRD de aanleiding zijn om na te denken over wat we nu al kunnen veranderen?
De bijdrage
Terug naar de regelgeving. De afgelopen weken is de CSRD geformaliseerd door het Europees Parlement en zal verder uitgewerkt worden in wetgeving. Deze regelgeving wordt niet door iedereen met gejuich ontvangen. Misschien denk je wel dat jouw bedrijf hier niet mee te maken zal krijgen. Denk dan nog even goed na. Als leverancier van product of dienst aan een CSRD-plichtig bedrijf zal je vroeg of laat vragen krijgen over de impact van jouw bedrijf of organisatie op ecologisch-, sociaal- of beleidsterrein.
De vraag gaat komen en je kan je dan afvragen welke bijdrage nu al geleverd kan worden. Nadenken over de keuzes die gemaakt moeten gaan worden. In welke mate zijn wij bereid om te zorgen voor de generaties die na ons komen? Zijn zij straks blij met en trots op ons of juist verdrietig of teleurgesteld? Rentmeesterschap; verantwoordelijkheid nemen en zorg dragen voor de aarde. Het is een van de definities van de rentmeester in de Dikke van Dale; “de mens in zijn verantwoordelijkheid voor de aarde”.
Een voorbeeld uit mijn privésituatie. Mijn huis is vanaf de bouw in 1968 aangesloten op het gasnet, zoals veel woningen in Nederland. Tot twee jaar geleden heb ik nooit stilgestaan bij de gevolgen van het verbranden van fossiele brandstoffen voor mens en natuur. De urgentie om in actie te komen ontbrak. Totdat de energieprijzen stegen, kort nadat de wijk waar ik woon is aangewezen als pilot om de wijk gasloos in te richten. Ik moest gaan nadenken over de verduurzaming en beperking van gebruik van natuurlijke energiebronnen. Ook mijn invulling van rentmeesterschap had in de loop der jaren een andere betekenis gekregen. Zou ik dat ook gedaan hebben als de energieprijzen niet zouden zijn gestegen of mijn wijk niet als pilotwijk was aangewezen? Eerlijk gezegd heb ik daar mijn twijfels bij.
Tegenwoordig wordt rentmeesterschap gedefinieerd als financieel en zakelijk beheer voeren over onroerende goederen of als beheren van vermogensbestanddelen met de verplichting verantwoording af te leggen over het gevoerde beheer. We hebben door de tijd een verandering doorgevoerd. De zorg voor de aarde is naar de achtergrond gegaan of misschien wel zelfs helemaal verdwenen en ondergeschikt geworden aan het economisch belang. In welke mate wij nog stilstaan bij de gevolgen van de verandering naar individualistisch- en economisch denken en de gevolgen van deze verandering is dan de vraag. Wat kost het ons als wij deze manier van leven doorzetten richting de toekomst? Wij hebben een voorbeeldfunctie. Wat wij laten zien, nemen onze kinderen of medewerkers van ons over. Als je plastic op straat gooit vindt je kind het vast niet erg, alleen komt het op een of andere manier wel terug in ons ecosysteem.
De bijdrage die wij in ieder geval kunnen leveren is nadenken over hoe wij onze economie in de toekomst willen vormgeven. Doordachte keuzes maken op het gebied van inzet van natuurlijke grondstoffen met oog voor de gevolgen in de gehele keten, waarbij het zorgen voor de aarde weer in de actualiteit wordt gebracht. Anders gezegd; rentmeesterschap invulling geven.
Welke invulling?
De keuze om daadwerkelijk invulling te geven aan rentmeesterschap met zorg voor de aarde vraagt een verandering, een transitie. Een omslag maken van denken voor de korte termijn naar lange termijn denken. Het vraagt om kijken vanuit een ander perspectief en de bereidheid om iets te verliezen. Dat geldt voor ons persoonlijk en zeker ook voor ondernemingen, dat hebben we in een eerdere blog al gezien. Welvaart, omzet, resultaat, afzetgebieden, personeel, eenieder kan het waarschijnlijk wel invullen voor zichzelf.
We kunnen regelgeving dan ook op twee manieren bezien; als lastige maatregel of als gereedschap om verder te komen en bij te dragen aan een duurzaam en houdbaar bedrijfsmodel. CSRD als tool en stok achter de deur instrument om concreet invulling te geven aan rentmeesterschap. De omslag in denken is onder de jongere generaties al ingezet. Ongeveer 70% van de jongeren zoekt maatschappelijke betekenis in en rond het werk.
Als je in de toekomst verantwoording moet afleggen (in het geval van Shell was dat heel snel), begin dan nu met het maken van een plan. Je staat er over een paar jaar beter voor dan dat nu niets doet. Zet de eerste stap op weg naar een nieuwe toekomst. Begin met waar je als bedrijf of organisatie op dit moment staat met betrekking tot duurzaamheid. Vraag je af welke maatschappelijke waarde de onderneming of organisatie kan toevoegen voor de maatschappij. Betrek werknemers en leveranciers hierin en kijk waar je elkaar kan versterken.
Wil jij beginnen invulling geven aan rentmeesterschap en weten waar jij staat op het gebied van duurzaamheid of hoe deze veranderingen vorm te geven? Improvendo wil je helpen om de (eerste) stappen te zetten naar duurzame verandering en toekomstbestendige, duurzame bedrijfsmodellen. Laat met behulp van de B-Corp methodiek zien dat het voor jou belangrijk is om naast financiële waarde ook waarde voor mens en milieu na te streven.
Maak duurzaamheid en rentmeesterschap de kern van je bedrijf. Vul het contactformulier in of stuur een bericht naar info@improvendo.nl. Bellen kan ook, ik ben bereikbaar op 0682303730.